نوشابه های انرژی زا در واقع نوشیدنی هایی هستند که افزودنی هایی از قبیل محرک های مجاز، ویتامین ها (خصوصا ویتامین های گروه B) و مواد معدنی که تولید انرژی می کنند، در آنها به کار رفته است. دیگر مواد متشکله ی این نوشیدنی ها اغلب کافئین، گیاه گوآرانا(GUARANA)، دانه قهوه، ساخارین(قند مصنوعی) و کراتین هستند.
در برخی از آنها ممکن است مقدار زیادی گلوکز یا شکر نیز به کار رفته باشد. طرفدار این نوع نوشیدنی ها بیشتر جوانان، دانش آموزان، افراد پر تحرک و ورزشکاران هستند. برای اینکه این نوشیدنی ها هر چه بیشتر به نوشابه های عادی شبیه شوند، به اغلب آنها اسانس و رنگ اضافه می کنند.
تاریخچه :
JOLT COLA ( نوشابه ای با میزان کافئین بسیار زیاد) به عنوان اولین نوشابه ی انرژی زا، از سال 1980 در آمریکای شمالی به بازار آمد. در این نوشابه درصد کافئین و شکر بیشتر از حد معمول بود و خریداران آن اغلب جوانان، افراد پر تحرک و متخصصین بودند.
هر چند خریداران می دانستند این نوشابه صد در صد سالم نیست، اما همین که به آنان امکان می داد ساعات بیشتری از روز را کار کنند برایشان کافی بود. بعدها این نوشابه درمیان افرادی که کارهای فنی انجام می دادند رایج شد.
امروزه در بین متخصصین کامپیوتر، هکرها و به طور کلی افرادی که ساعت ها مقابل کامپیوتر می نشینند و کمتر می خوابند، بیشترین مصرف را دارد. JOLT COLA هنوز به عنوان یک نوشابه انرژی زای شناخته شده در سراسر دنیا به فروش می رسد. در حال حاضر RED BULL هفتاد درصد از بازار فروش این نوع نوشابه ها را در دست دارد.
در کشور ژاپن قدمت این نوشابه ها به سال 1960 برمی گردد. در آن زمان این نوشیدنی در بطری های دارو به فروش می رسید و آن دسته از کارگران ژاپنی که مجبور بودند شب ها بیدار بمانند از آن استفاده می کردند.
مواد اعتیاد آوری که در این نوشابه های انرژی زا وجود دارند، کافئین و گیاه گوآرانا (GUARANA) است که مصرف زیاد و طولانی مدتشان باعث می شود به آنها عادت کنیم. البتهاز آنجایی که ترک این مواد کار سختی نیست و سردرد از اصلی ترین عواقب آن است، اعتیاد به نوشابه های انرژی زا معمولا جنبه روانی دارد.
متفاوت با نوشابه های ورزشی :
نوشابه های انرژی زا با نوشابه های ورزشی (SPORTS DRINKS) متفاوت هستند. اکثر نوشابه های انرژی زا شکر و کافئین فراوانی دارند، در حالیکه نوشابه های ورزشی برای متعادل کردن میزان مواد قندی، آب و مواد مغذی مصرف می شوند و درصد این مواد در آنها معادل مقداری است که در بدن موجود است.
آیا این نوشابه ها اعتیاد آور است؟
مواد اعتیاد آوری که در این نوشابه ها وجود دارند، کافئین و گیاه گوآرانا (GUARANA) است که مصرف زیاد و طولانی مدتشان باعث می شود به آنها عادت کنیم (درصد این مواد در نوشابه های انرژی زا تقریبا با مقدار آنها در قهوه برابر است ، البته میزان کافئین در انواع مختلف قهوه ها بسته به میزان برشته شدن دانه هایش، متفاوت است).
از آنجایی که ترک این مواد کار سختی نیست و سردرد از اصلی ترین عواقب آن است، اعتیاد به نوشابه های انرژی زا معمولا جنبه روانی دارد.
نوشابههای گازدار به جزئی تقریبا جدانشدنی از سفرهها تبدیل شده، البته استفاده از دوغ در سالهای اخیر، رشد خوبی داشته، اما به موازات آن انواع نوشابهها و نوشیدنیهای جدیدتر هم به بازار آمدهاند تا از رقابت جا نمانند.
نمونهای از این نوشابههای رنگارنگ، نوشابههای کولادار(نوشابه های سیاه) است. تا کنون در مورد خطر نوشابههای گازدار معمولی، که حاوی سودا یا کربنات سدیم هستند، هشدارهای زیادی منتشر شده، اما در مورد کولا و خطرهای احتمالی آن، آگاهی کمتری داریم.
به تازگی مطالعهای در نشریه «تغذیه بالینی آمریکا» منتشر شده که نشاندهنده تاثیر مخرب کولا بر سلامت استخوانهای زنان است.
در مطالعه این محققان در دانشگاه تافتس، بیش از 2 هزار و 500 زن و مرد با متوسط سن 60 سال بررسی شده اند؛ گروهی از این افراد روزانه 5 وعده انواع نوشابههای گازدار را مصرف میکردند که حداقل 4 نوبت آن، حاوی کولا بوده است.
ارزیابی وضعیت تراکم استخوانی این افراد در سه نقطه از استخوان لگن نشان داد، استخوان زنانی که طرفدار سر سخت این نوشابهها بودهاند، حاوی مواد معدنی کمتری در مقایسه با سایر زنان است.
این نتایج بعد از آن به دست آمد که اثر سن، قطع قاعدگی و ورود به مرحله یائسگی و میزان کلسیم و ویتامین D دریافتی، بر روی تراکم استخوانی این افراد حذف شده بود. بنابراین میتوان گفت جدا از این عوامل، مصرف نوشابههای حاوی سودا و کولا، میتواند موجب بالا رفتن احتمال کاهش تراکم استخوانی در زنان شود.
هنوز دلیل واقعی چنین تاثیر مخربی شناخته نشده، اما این محققان 3 توجیه احتمالی را برای این تاثیر ارائه کردهاند:
اولین و سادهترین توجیه این است که:
افرادی که به مصرف این نوع نوشابهها علاقه ی بیشتری دارند، قاعدتا نیاز خود را به مایعات، با این نوشابهها تامین میکنند، بنابراین کمتر به سراغ نوشیدنیهای سالمتر، که حاوی کلسیم و ویتامین D بیشتری هستند، میروند.
توجیه دوم این است که:
احتمالا کاهش تراکم استخوانی به دلیل وجود "کافئینی" است که در نوشابههای کولادار مورد استفاده قرار میگیرد. پیش از این رابطه مصرف بیش از اندازه کافئین با پوکی استخوان در مطالعات قبلی مشخص شده بود.
و توجیه سوم این که:
توجیه سوم این محققان به وجود ماده دیگری به نام "اسید فسفریک" در نوشابههای گازدار برمیگردد. این اسید برای خنثی شدن، به کلسیم دریافتی از مواد غذایی متصلشده و مانع جذب آن میشود، بنابراین نیاز بدن به مصرف کلسیم چند برابر میشود، این در حالی است که اغلب افراد همان مقدار توصیهشده برای دریافت روزانه ی کلسیم را هم به زحمت دریافت میکنند.
البته در نوشیدنیهایی مثل شیر و دوغ نیز تا اندازهای اسید فسفریک وجود دارد، اما فرق آنها با نوشابههای گازدار در این است که لبنیات، همزمان کلسیم نیز دارند و این از کمبود کلسیم ناشی از اختلال جذب آن پیشگیری میکند.
کمبود دریافت کلسیم یا اختلال در جذب آن، منجر به کاهش تراکم مواد معدنی موجود در استخوانها و بروز بیماری پوکی استخوان میشود. در این بیماری، چنان که از اسم آن پیداست، استخوانها نرم و شکننده شده و با کوچک ترین ضربه و فشار، ممکن است دچار شکستگی شوند. این امر موجب ناتوانیهای حرکتی در زنان سالمند شده و کیفیت زندگی آنها را به شدت تحت تاثیر قرار میدهد.
از آنجا که این بیماری درمان مؤثری ندارد و هیچ علامت مشخصهای هم ندارد که بتوان زودتر از وجود آن مطلع شد، کارشناسان تغذیه توصیه میکنند در رژیم غذایی خود دقیق باشید تا بتوانید از این بیماری پیشگیری کنید.
نیاز بدن به کلسیم و ویتامین D ، در گروههای سنی مختلف و وضعیتهای گوناگون زندگی مثل بارداری و شیردهی، متفاوت است، اما بهطور معمول گفته میشود اگر فرد بزرگسالی نتواند از طریق تغذیه صحیح، روزی 1000 تا 1200 میلیگرم کلسیم دریافت کند، باید با مشورت پزشک خود، از مکملهای حاوی این ماده معدنی استفاده کند تا بتواند در برابر ابتلا به پوکی استخوان، از خود محافظت کند.
روزنامه همشهری
انسان مجموعه ای از آنچه دارد نیست
بلکه
مجموعه ای است از
آنچه هنوز ندارد
اما می تواند داشته باشد
همه ما شنیده ایم که نوشابه هاى گازدار براى سلامتی زیان آور است، اما تاکنون به استفاده هاى گوناگون آنها یا مزایایشان فکر کرده اید؟ سایت TOPSGLOBE استفاده های گوناگون و بعضاً عجیبی از کوکاکولا را ذکر نموده که مطالعه آن خالی از لطف نیست.
- به نوشته این سایت در بسیارى از ایالت هاى آمریکا، مأمورین پلیس راه ، دو گالن کوکاکولا در صندوق عقب ماشینشان دارند تا در صورت تصادف رانندگی، خون را با کمک آن از جاده پاک کنند.
- این سایت - در کمال تعجب- توصیه می کند که براى تمیز کردن توالت، یک شیشه کوکاکولا را داخل کاسه توالت بریزید و یک ساعت صبر کنید، سپس با آب پر فشار بشویید. اسید سیتریک موجود در کوکاکولا لکه ها را از سطوح چینی می زداید.
- هم چنین براى برطرف کردن لکه هاى زنگ از سپر آبکُرم کارى شده اتومبیل، سپر را با یک تکه کاغذ ( فویل) آلومینیوم مچاله شده آغشته به کوکاکولا بسایید.
- مورد دیگر استفاده کوکاکولا در تمیز کردن فساد قطب هاى باترى خودرو است. براى این کار یک قوطی کوکاکولا را روى قطب ها بریزید تا با قلیان کردن ، آن را تمیز کند.
- این سایت همچنین توصیه می کند براى شل کردن پیچ و مهره هاى زنگ زده ، تکه اى پارچه را که در کوکاکولا خیس شده است براى چند دقیقه بر روى پیچ و مهره قرار دهید.
- به نوشته این سایت براى پاک کردن چربی از لباس ها، یک قوطی کوکاکولا را داخل ماشین لباسشویی پر از لباس هاى چرب خالی کنید، پودر لباسشویی اضافه کنید و ماشین را روى دور عادى روشن کنید. کوکاکولا به تمیز شدن لکه هاى چربی کمک می کند.
- کوکاکولا همچنین بخار آب را از روى شیشه جلوى اتومبیل تمیز می کند. (در مناطق سرد و مرطوب، مثل MIDWEST در شمال آمریکا، گاهی اوقات شیشه جلوى اتومبیل از بیرون بخار می کند که با برف پاک کن پاک نمی شود. )
جهت اطلاع شما : ماده مؤثر کوکاکولا اسید فسفریک با PH برابر 28/0 است. اسید فسفریک ناخن را در مدت حدود 4 روز حل می کند. همچنین کلسیم را از استخوان ها می زداید و عامل اصلی افزایش روزافزون پوکی استخوان است. براى حمل محلول کوکاکولا (محلول غلیظ شده )، کامیون هاى حامل باید از علامت هاى ویژه «مواد خطرناک» که براى حمل مواد به شدت خورنده در نظر گرفته شده استفاده کنند.
- توزیع کنندگان کوکاکولا بیش از 20 سال است که از کوکاکولا براى تمیز کردن موتور کامیون هاى خود استفاده می کنند.
نوشابه های شیرین و گازدار به علت دارا بودن کالری زیاد موجب چاق شدن کودکان می شوند.
محققان آمریکایی در یک مطالعه جدید نشان دادند، افزایش وزن کودکانی که روزانه بیش از 350 گرم نوشابه های شیرین مصرف می کنند، در مقایسه با افزایش وزن کودکانی که روزانه کمتر از 180 گرم از این نوشابه ها می نوشند، بسیار بیشتر است.
تولید کنندگان این قبیل نوشابه ها در کشور آمریکا همواره ادعا می کنند دلیل اصلی افزایش وزن افراد کمبود فعالیت بدنی آنهاست و این امر ربطی به مصرف نوشابه ندارد، اما یک گروه از محققان دانشگاه کورنل در نیویورک، با مطالعه 30 کودک 6 تا 12 ساله نشان دادند، روزهایی که این کودکان نوشابه می خورند، میزان انرژی دریافتی آنها به طور میانگین 244 کالری افزایش می یابد.
این در حالی است که میزان غذای مصرفی کودکان در روزهایی که آنها نوشابه های شیرین مصرف می کنند کاهش پیدا نمی کند و به همین جهت کالری دریافتی آنها در روزهایی که نوشابه می نوشند، بیش از روزهای دیگر است.
به گفته " دیوید لویتسکی" پروفسور علم تغذیه دانشگاه کورنل، یافته های جدید نشان می دهد که مصرف نوشابه های شیرین یکی از عوامل مهم گسترش اضافه وزن در میان کودکان آمریکایی است.
همچنین به گفته محققان، زمانی که کودکان به نوشابه های شیرین دسترسی داشته باشند، این نوشابه ها را به شیر ترجیح می دهند و میزان فسفر، منیزیوم، کلسیم، پروتئین و ویتامینA دریافتی آنها نیز با افزایش مصرف نوشابه ها شیرین، کاهش پیدا می کند.
تخمین کارشناسان سازمان بهداشت جهانی نشان می دهد که در جهان 17/6 میلیون کودک زیر پنج سال اضافه وزن دارند. بیست درصد از کودکان اروپا چاق هستند و یا اضافه وزن دارند و پانزده درصد از کودکان 6 تا 11 ساله آمریکایی دارای اضافه وزن هستند.
عاتکه موسوی-کارشناس تغذیه تبیان
مصرف کولا عوارض زیر را برایتان هدیه می آورد:
فشار خونتان را بالا می برد
بسیاری از نوشابهها، دارای مقادیر قابل توجهی کافئین در ترکیبات خود هستند(به طور متوسط 43 تا 65 میلی گرم در یک فنجان) و همین مسئله، بدگمانیها را درباره ی اثرات مضر مصرف نوشابه، بر ایجاد پرفشاری خون را افزایش داده است.
زیرا از مدت ها پیش معلوم شده بود که یک فنجان قهوه، که البته بیشتر از مقدار مشابه کولا دارای کافئین است، به طور موقت فشار خون را بالا می برد. ولی اینکه مصرف مرتب نوشیدنیهای حاوی کافئین باعث افزایش مزمن و دائمی فشار خون می شود، مورد سئوال بود. برای پاسخ به این پرسش تحقیقات متعددی انجام شد که یکی از جالبترین آنها در نشریه ی معتبر انجمن پزشکی آمریکا(jama)، نوامبر 2005به چاپ رسید.
در این پژوهش، محققان دانشگاه هاروارد، ارتباط بین رژیم غذایی 155هزار خانم را با ابتلای آنها به پرفشاری خون طی یک دوره ی 12 ساله بررسی کردند. نتیجه ی بدست آمده بسیار جالب بود. آنها دریافتند که مصرف مرتب قهوه تاثیری بر ایجاد پر فشاری خون ندارد، ولی مصرف چای (که دارای 15 تا 75 میلی گرم کافئین در یک فنجان است) به مقدار اندکی فشارخون را افزایش می دهد. اما نکته ی جالب مربوط به کولا بود.
آنها متوجه شدند در خانمهایی که روزانه یک بطری یا بیشتر کولا مصرف می کردند، خطر ابتلا به پر فشاری خون بین 16 تا 44 درصد افزایش داشت و البته در این میان فرقی بین نوشابههای معمولی و نوشابههای رژیمی دیده نشد. با توجه به این تفاصیل انگشت اتهام از کافئین به سمت دیگری گرفته شد. دانشمندان حدس می زنند که احتمالاً ترکیبات دیگری (ازجمله رنگهای کارامل) که طی فرآیند تولید نوشابه دخالت دارند، در ایجاد پرفشاری خون نقش دارند.
استخوان ها را پوک می کند
تحقیقات اخیر ثابت می کند که مصرف کولا خطر ابتلا به پوکی استخوان را افزایش می دهد. بر پایه ی تحقیقاتی که نتیجه ی آن در نشریه ی انجمن تغذیه ی بالینی آمریکا، اکتبر2006 به چاپ رسیده است، بین میزان مصرف نوشابه و کاهش تراکم استخوان (یعنی همان پوکی استخوان) ارتباط مستقیمی وجود دارد.
در این پژوهش، محققان تراکم استخوان را در نواحی مختلفی از استخوانهای لگن و ستون فقرات 2500 خانم مورد ارزیابی قرار دادند و متوجه شدند که صرف نظر از مسائلی همچون سن، یائسگی، میزان مصرف کلسیم و ویتامینD، مصرف سیگار و... مصرف کولا به تنهایی تراکم استخوان در خانمها را 4 درصد کاهش می دهد. در این مطالعه هم تفاوتی بین نوشابههای رژیمی و غیررژیمی دیده نشد، ولی معلوم شد نوشابههای فاقد کافئین، خطر کمتری دارند.
با توجه به این یافتهها دانشمندان دو عامل را در ایجاد پوکی استخوان در مصرف کنندگان نوشابه دخیل می دانند:
یکی کافئین و دیگری اسید فسفریک. به گفته ی دانشمندان، کافئین باعث تداخل در جذب کلسیم توسط بدن می شود و اسید فسفریک (یا فسفات) که می توانید نام آن را روی بسیاری از بطریهای نوشابه ببینید، وقتی وارد بدن می شود باعث خروج کلسیم از استخوان و در نتیجه پوکی استخوان می گردد.
البته یک خبر خوب هم برای آقایان وجود دارد و آن اینکه در این مطالعه، رابطه ای بین مصرف کولا و پوکی استخوان در آقایان دیده نشد! بنابراین به طور خاص به خانمها توصیه می کنیم در مصرف نوشابه یک تجدید نظر کنند!
در ضمن بد نیست این را هم بدانید که مصرف بیش از حد نوشابه در کنار سایر تنقلات بی ارزش مانند چیپس و پفک باعث شده که نسل جدید ایرانی ها در مقایسه با قبل، 4 سانتیمتر کوتاه تر باشند! پس اگر به فکر آینده فرزند خود هستید، مراقب باشید که چه می خورد.
بی دندان می شوید
اکثریت قریب به اتفاق نوشابهها دارای مقادیر فراوانی کربوهیدرات (همان قند خودمان!) و اسید (به ویژه اسید فسفریک) هستند که هر دو از دشمنان شناخته شده ی دندانها به شمار می روند.
اسید، به دو راه می تواند باعث تخریب مینای دندان شود. یکی اینکه به طور مستقیم خورده شود (مثلا به همراه نوشابه) و دیگری اینکه توسط باکتریهای موجود در دهان که اسید تولید می کنند، ایجاد شود و دندان را از بین ببرد. این باکتریها با مصرف قند و اثراتی که روی آن می گذارند باعث ایجاد اسید می شوند.
حالا خودتان تصور کنید یک نوشابه مملو از اسید و قند چه ترکیب فوقالعادهای برای تخریب دندانها می تواند باشد. البته توجه داشته باشید که نوشابههای فاقد قند یا رژیمی هم برای تخریب دندان به اندازه ی کافی قند دارند و البته اسید آنها هم که سر جایش است!
برای بررسی تاثیر مصرف نوشابه بر پوسیدگی دندان، پژوهشگران دانشگاه آیوا آمریکا در یک مطالعه جالب، 5 بطری از انواع مختلف نوشابه را در نظر گرفتند و در هر بطری 4 دندان را به مدت 25 ساعت قرار دادند.
این پژوهش که نتایج آن در کنگره سالانه انجمن پژوهشگران دندان آمریکا ارائه شد، نشان داد که قرار دادن دندان به مدت 25 ساعت در یک بطری کوکا کولا باعث می شود مینای دندان تا عمق 92 میکرومتر (یعنی 92 هزارم متر) تخریب شود. این میزان برای کوکا کولای رژیمی 61 میکرومتر بود. البته این پژوهش اعتراض شرکتهای نوشابه سازی را به دنبال داشت که معتقدند نوشیدن نوشابه با قرار دادن دندان در نوشابه خیلی فرق دارد!
به هرحال با توجه به اینکه کمتر کسی حاضر است برای حفظ دندانهایش از مصرف نوشابه صرف نظر کند، دندان پزشکان به این توصیهها قناعت کردهاند که:
«برای کاهش تاثیر مصرف نوشابه روی دندانها، نوشابه را همراه با غذا میل کنید. ترجیحاً از نی استفاده کنید. نوشابه را در دهانتان نگه ندارید و لااقل شبها از خیر مصرف نوشابه بگذرید.»
در ضمن بهتر است بدانید که مصرف نوشابه برای دندانهای کودکان آثار سوء بسیار بیشتری دارد و اگر کودک شما به خوردن نوشابه عادت کرده، تنها و تنها خود شما مقصر هستید که این عادت را در او ایجاد کردهاید.
قند خونتان بالا می رود
تقریباً تمام نوشابهها حاوی مقادیر قابل توجهی شکر هستند که خطرات زیادی برای افراد دیابتی دارد. بنابراین اگر شما به مرض قند مبتلا هستید، توصیه می کنیم حتماً از نوشابههای فاقد قند یا دارای شیرین کنندههای مصنوعی مطمئن استفاده کنید. هر چند اگر بتوانید به طور کلی از خیر مصرف نوشابه بگذرید، خیلی بهتر است.
گذشته از خطری که نوشابه برای دیابتیها دارد، مطالعات مختلفی هم در مورد تاثیر مصرف نوشابه در ایجاد دیابت انجام شده است. از جمله این مطالعات، پژوهشی است که نتایج آن در سال2004 منتشر شد. این مطالعه که روی 50 هزار زن انجام شد، نشان داد که مصرف روزانه یک بطری یا بیشتر نوشابه، خطر ابتلا به دیابت را در مقایسه با کسانی که کمتر از یک بطری در ماه نوشابه مصرف می کنند، 80 درصد افزایش می دهد.
چاق می شوید
هر بطری نوشابه به طور متوسط 20 قاشق چای خوری شکر دارد. مصرف این مقدار شکر باعث افزایش کالری دریافتی و در نتیجه ایجاد چاقی می شود. تحقیقات نشان داده است که مصرف 355میلی لیتر نوشابه در روز خطر چاقی را در کودکان تا 60 درصد افزایش می دهد و حتماً شما هم می دانید، افرادی که از کودکی چاق می شوند، در آینده خیلی سخت تر می توانند خود را لاغر کنند.
دکتر محمدعلی شهابالدین
آیا می دانید این لغت از کجا آمده و با خودش چه چیزی به همراه می آورد؟
120 سال پیش، وقتی دکتر جان پمبرتون در آزمایشگاه کوچکش در آتلانتا با ترکیب چند ماده، معجون جدیدی را اختراع کرد و آن را به نام "کوکا کولا" به دنیا معرفی نمود، هیچ گاه فکر نمی کرد که این نوشیدنی و انواع مشابه آن روزی چنان مرزهای دنیا را درنوردد که در هر گوشه ای از جهان، جزء ثابتی از سفره ی غذا باشد.
با گذشت بیش از یک قرن از مصرف کولاها و مشخص شدن بسیاری از آثار سوء مصرف مداوم نوشابهها، هنوز هم انواع کولاها، پرطرفدارترین نوشیدنی در سراسر دنیا به شمار می روند و کنار گذاشتن آنها از وعدههای غذایی غیرممکن به نظر می رسد. این در حالی است که با ورود و عرضه ی انواع نوشابههای رژیمی و بدون قند، معدود افرادی هم که از ترس جانشان از خیر مصرف نوشابه گذشته بودند، دوباره به سمت این نوشیدنی جادویی جذب شدهاند.
مطمئناً شما هم در اینکه مصرف انواع کولاها عوارض سوئی بر بدن دارد، شکی ندارید ولی اغلب، این طعم مطبوع نوشابه است که بر ترس از بروز عوارض آن غلبه می کند. این مطلب هم قصد ندارد شما را به طور کلی از چنین لذتی(!) محروم کند، ولی اگر شما جزو افرادی هستید که به طور مداوم نوشابه مصرف می کنید، بد نیست با چند تحقیق کاملاً علمی در مورد مصرف مداوم و طولانی مدت نوشابه آشنا شوید.
کولا چیست؟
کولا در اصطلاح به گروهی از نوشابههای گازدار فاقد الکل گفته می شود که اغلب دارای دی اکسید کربن (گازکربنیک)، کارامل، کافئین، شکر و... هستند. واژه ی "کولا" از نام گیاه کولا گرفته شده است. دانه ی این گیاه که در غرب آفریقا می روید، در نوشابههای اولیه به عنوان منبع کافئین به کار می رفت.
اولین نوشیدنی با طعم کولا در سال1881 ساخته شد، ولی واژه ی کولا به دنبال اختراع کوکا کولا در 8 مِی 1886 توسط دکتر جانز پمبرتون وارد لغات روزمره شد. کوکاکولا در اولین سال تولید ، تنها 9 بطری نوشابه در روز می فروخت ولی به تدریج گسترش پیدا کرد، تا اینکه در سال 1895 اولین کارخانه کوکا کولا در دالاس واقع در تگزاس آمریکا به بهره برداری رسید. از آن پس، انواع دیگر کولا مانند پپسی کولا و... ،تولید و وارد بازار مصرف شدند.
مصرف کولا عوارض فراوانی چون: فشار خون بالا، پوکی استخوان ، افزایش قند خون ، فساد دندان ها و چاقی را به دنبال دارد.
نوشابه= دی اکسید کربن+ اسید+ شکر
در ساخت نوشابه از مواد مختلفی استفاده می شود که خوردن آنها به صورت جداگانه کمی وحشتناک به نظر می رسد!
از جمله مهم ترین مواد تشکیل دهنده ی نوشابه، به موارد زیر می توان اشاره کرد:
- دی اکسید کربن:
احتمالاً نام آب گازدار را روی بطریهای نوشابه دیدهاید. این گازی که از آن نام برده می شود، اغلب دی اکسید کربن(همان گاز کربنیک خودمان) است که با فشار وارد بطری می شود و وقتی در بطری را باز می کنید، فشار برداشته می شود و به صورت حباب خارج می گردد.
- شکر:
اغلب نوشابهها به کمک شکر می شوند، ولی استفاده از شیرین کنندههای مصنوعی از زمان جنگ جهانی دوم آغاز شد. اولین شیرین کننده ی مصنوعی "ساخارین" بود که بعد از اینکه در سال 1970 ثابت شد، سرطان زاست، مصرف آن ممنوع شد و آسپارتام و...جای آن را گرفت. البته بحث و بررسی در مورد فواید و خطرات شیرین کنندههای مصنوعی همچنان ادامه دارد.
- اسید:
معروف ترین اسیدهای به کار رفته در نوشابه اسید سیتریک و اسید فسفریک هستند. مزه تیزی که به دنبال نوشیدن کولا احساس می کنید، ناشی از همین اسیدها است.
- کافئین:
این ماده که در بسیاری از نوشابهها وجود دارد، به عنوان یک عامل محرک روی قلب و سیستم اعصاب مرکزی اثر می گذارد و باعث افزایش تمرکز و هوشیاری می شود.
کافئین به طور موقت فشار خون را بالا می برد، ولی در مورد اثرات درازمدت آن روی فشار خون هنوز مدرک قابل استنادی وجود ندارد. اضطراب، احساس ناراحتی در شکم، اختلال خواب و...از سایر عوارض کافئین هستند.
از دیگر عوارض مهم کافئین، ایجاد وابستگی است، به طوری که بیش از 50 درصد کسانی که به طور مرتب کافئین مصرف می کنند، در صورت عدم مصرف آن دچار سردرد می شوند.
سایر عوارضی که در اثر محرومیت از کافئین ناشی می شوند عبارتند از: احساس خستگی، کاهش انرژی، کاهش تمرکز و هوشیاری، تغییرات خلق و... .
با توجه به موارد فوق، پزشکان اصرار دارند که افراد دچار پرفشاری خون، خانمهای باردار و کودکان تا حد امکان مصرف کافئین را کاهش دهند. به هر حال، کافئین خود مقوله ی مفصلی است که باید جداگانه به آن پرداخته شود.
- در کنار این مواد اصلی، از مواد رنگی مانند رنگ کارامل، طعم دهندهها و نیز نگه دارندهها هم در تولید نوشابه استفاده می شود. البته بگذریم از اینکه بعضی از انواع نوشابهها حاوی مواد غیرمجاز سرطانزایی نظیر َبنزن هستند که چون وجود این مواد غیر مجاز است، حتماً مسئولین امر به آن توجه کافی دارند. بهتر است این را هم بدانید که نوشابهها دارای مقادیر جزئی و یا فاقد ویتامینها، مواد معدنی، فیبر، پروتئین و سایر مواد مغذی ضروری هستند.
مصرف کولا عوارض فراوانی چون: فشار خون بالا، پوکی استخوان ، افزایش قند خون ، فساد دندان ها و چاقی را به دنبال دارد.
اندر فواید کولا
بد نیست کمی هم از خوبیهای کولا بشنوید:
1) در بسیاری از ایالات آمریکا، گشتهای پلیس همواره گالنهای بزرگ کولا را به همراه دارند. اگر گفتید چرا؟ برای اینکه وقتی تصادف شد، به کمک کولا به راحتی می توان خونها را از روی آسفالت شست!
2) تمیز کردن توالت! شما می توانید یک بطری نوشابه را روی چینی دستشویی خالی کنید و بعد از یک ساعت آن را بشویید. اسید سیتریک موجود در نوشابه، تمیزی را برای شما به ارمغان می آورد!
3) تمیز کردن رنگ سپر ماشین!
4) تمیز کردن رسوبات اطراف ترمینالهای باطری اتومبیل!
5) برای شل کردن پیچهای زنگ زده می توانید کمی نوشابه روی آن بریزید و چند دقیقه صبر کنید!
بس است یا باز هم بگوییم؟!
محققان توصیه میکنند، برای کاهش وزن باید ماست در رژیم غذایی گنجانده شود.
بسیاری از افرادی که برای لاغر شدن رژیم غذایی دارند، فرآوردههای لبنی را از فهرست مواد غذایی حذف میکنند. این در حالی است که محققان دریافتند ماست در واقع توانایی بدن را برای سوزاندن چربیهای زائد تقویت کرده و حفظ عضلات در وضعیت مناسب را تسهیل میکند.
افرادی که در رژیم لاغری خود ماست کم چربی را میگنجانند، بیشتر از افرادی که صرفا دریافت کالری خود را کم میکنند، کاهش وزن دارند. همچنین افرادی که ماست میخورند، در مقایسه با افراد دیگر 22 درصد وزن بیشتر، 61 درصد چربی بدن بیشتر و 81 درصد بیشتر چربی شکم بیشتری را در طی 12 هفته کم میکنند.
در این تحقیق افراد چاق سالم شرکت داشتند که به دو گروه تقسیم شدند. هر دو گروه از رژیم غذایی کم کالری استفاده کردند که 500 کالری کمتر از میزان معمول دریافت کالری بود. یک گروه تقریبا 1100 میلی گرم کلسیم در روز شامل 3 وعده ماست کم چرب مصرف میکرد و گروه دیگر در حدود 500 میلی گرم کلسیم مصرف میکرد. پس از گذشت 12 هفته، میزان متوسط کاهش وزن در گروهی که ماست کم چرب استفاده میکرد 6 کیلوگرم بود. همچنین افراد این گروه در حفظ حجم عضلات در وضعیت مناسب دو برابر بیش از گروه دیگر موفق بودند.
به نظر می آید کسب کلسیم کافی در رژیم غذایی باعث می شود بدن چربی بیشتری را بسوزاند و مقدار چربی جدیدی را که بدن می سازد، کاهش دهد. به این ترتیب از دست دادن چربی را با حفظ عضلات کم چرب آسان تر می سازد و این یک نکته مهم در حین رژیم گرفتن است؛ چرا که شما قصد دارید چربی را از دست بدهید نه ماهیچه را. بنابراین رژیم غنی از غذاهای لبنی کم چرب مانند ماست کم چرب می تواند با سوزاندن چربی اضافی بدن باعث کاهش وزن شما شود.
از کوزه،همان برون تراود که در اوست
سرنوشت انسان، ارتباط مستقیمی به نگاه او در مسائل اطرافش دارد که همواره در حال تغییر میباشد و قابلیتهای هر فرد، به طرز تفکر و باورهای درونی او مرتبط میشود.
انسانهای موفق، از درون ، افراد پیروز و سعادتمندی میباشند، زیرا آنان قبل از بروز موفقیت در عالم بیرون، این موفقیت و پیروزی را در اعماق وجودشان کسب نموده و بر مبنای آن، به خلق پیروزیهای بیشتر میپردازند.
هر پیروزی، مقدمهی پیروزی بزرگتری در آیندهی نزدیک میباشد؛ پس میبایست انسان، همواره خود را از درون تقویت نموده و با کسب باورهای مثبت و اعتماد به نفسی قوی، سرنوشتی زیبا را رقم زند و به انتظار زیباییهای بیشتری در مسیر زندگی بنشیند. هر فردی برای ارتقای شخصیت اجتماعی خود و کسب محبوبیت و مطلوبیت اجتماعی خویش تلاش مینماید و راز محبوبیت و مطلوبیت اجتماعی را در کوچه پس کوچههای مسیر زندگی جستوجو مینماید؛ اما فقط یک نکتهی عمیق، در این موضوع وجود دارد و آن، این است که: «از کوزه همان برون تراود که در اوست»
به هر میزان که خانهی دل ما، آراسته به صفتها و ویژگیهای مثبت و پر انرژی باشد، بازتاب بیرونی شخصیت ما نیز، به همان اندازه دارای مطلوبیت و محبوبیت خواهد بود.
اکنون، چه کنیم تا در صحنهی اجتماع، زندگی و محیط کار، دارای شخصیت مطلوب و دلنشینی باشیم و بتوانیم در سایهی این مطلوبیت به هدفهای متعالی خود برسیم و خانهی دل خویش را پر از نور و زیبایی نماییم؟
1) شناسایی باورهای مثبت و منفی:
مقدمهی کسب شخصیت اجتماعی مطلوب، بررسی و ارزیابی باورهای مثبت و منفی درون خودمان است؛ پس میبایست دست به کار شویم؛ در خلوتی نشسته، قلم و کاغذی برداشته و در جدولی که دارای دو ستون با نامهای «باورهای مثبت» و «باورهای منفی» میباشد، به شناسایی این باورها بپردازیم و پس از شناخت، برای تقویت آنها، فکر کنیم و ببینیم چگونه میتوانیم باورهایی را که سالها پیش با آنها بزرگ شدهایم، ولی ممکن است اکنون همچون سدی بزرگ، در مقابل ما باشند، تغییر دهیم و در نقطهی مقابل، باورهایی را برای خود ایجاد نماییم که ساعت ما را در رسیدن به هدفهای متعالی و زیبای زندگی، تسریع نماید.
2) تصویرسازی مثبت:
انسانهای فرهیخته و اندیشمند، همواره دارای رویاها و تصویرهای زیبایی از آیندهی خود بوده و تلاش میکنند تا این تصویرها و رویاهای دلنشین را به فکری خلاق تبدیل نموده و در عرصهی زندگی جاری نمایند.
تصویرسازی، از تکنیکهای بسیار اساسی و مهم موفقیت یک انسان جویای سعادت میباشد. افرادی که دارای شخصیت متعالی و ارزشمندی در جامعه هستند، بهطور معمول، دارای قدرت تصویرسازی بالایی میباشند و این قابلیت، بهطور کامل، اکتسابی است و هر کس بخواهد، با تمرینهای مکرر، میتواند این هنر بزرگ را کسب نماید. پس، از امروز با یک تصویر مثبت از آیندهی خود، هر روزمان را آغاز کرده و برای رسیدن به آیندهای مطلوب، تلاش کنیم.
3) نظام ارزشی منسجم:
فکرهای بزرگ، دارای پشتوانههای بزرگ میباشند و هر انسان بزرگی، دارای تکیهگاه محکمی به نام نظام و چارچوب ارزشی خود است. به هر میزان که این چارچوب، دارای ارزشها و ویژگیهای شفاف و روشنی باشد، به همان اندازه، آن فرد در دستیابی به آن ارزشهای متعالی و دوری از ناهنجاریهای رفتاری و اخلاقی، موفق خواهد بود. شخصیت اجتماعی افراد، ارتباط تنگاتنگی با نظام ارزشی آنان دارد. هر چه قدر برای پایبندی به این نظام مقید باشیم، به همان میزان افراد جامعه، ما را مورد تایید قرار میدهند و کلام و بیان ما را میپذیرند؛ پس برخورداری از یک نظام ارزشی منسجم، از شرطهای لازم یک شخصیت مطلوب و همچنین محبوبیت اجتماعی است و میبایست این نظام ارزشی، دارای یک ریشهی اعتقادی و معنوی محکم و آسمانی باشد.
4) مراقبه:
توجه لحظه به لحظه به خویشتن، انسان را رشد داده و تکامل و سعادت یک فرد جویای کمال را مهیا میسازد. اگر بهدنبال موفقیت اجتماعی و فردی هستیم، میبایست در هر لحظه از خود سوال کنیم که «آیا در این لحظه، من از عمرم به بهترین وجه استفاده میکنم؟»
«آیا اکنون میتوانم قابلیتها و تواناییهای خود را ارتقا دهم؟»
با این مراقبه و حساسیت، زمان را در اختیار خود قرار داده و میتوانیم با مدیریت زمان، به هدفهای متعالی خود در اجتماع و زندگی برسیم و با ارادهای قوی، زمینههای پیشرفت خود را آماده کنیم.
5) ارزیابی مستمر:
برای پرشهای بلند، گاهی باید چند قدم به عقب رفت و با مرور گذشته و ارزیابی آنچه که انجام دادهایم، به سمت آیندهای درخشان حرکت کنیم. ارزیابی، لازمهی پویایی و تحرک یک انسان موفق است و یک فرد سعادتمند، در انتهای هر روز، در خلوتی چند دقیقهای، اقدامهای خود را بررسی و با ارزیابی فعالیتهای گذشته، خود را محک زده و نقاط قوت و ضعف خود را شناسایی و در جهت بهبود آنان اقدام میکند و با استمرار در این ارزیابی، اشکالهای خود را مرتفع و مسیر روشنی را برای خود ترسیم مینماید.
پس، یادمان باشد که همهچیز در درون ماست و آنچه را که ما اراده میکنیم و خانهی دلمان را با آن زینت میدهیم، در عالم بیرون، نمود پیدا کرده و مسیر حرکت اجتماعی و فردی ما را مشخص مینماید.
نویسنده : مهندس سید حسین میرباقری
ترکیب میکروبی دستگاه گوارش انسان و میکروب های وارد شده از طریق غذا به دستگاه گوارش می توانند اثرات مفید یا مضری بر سلامت داشته باشند.
شواهد فراوانی نشان می دهند که برخی از باکتری ها که برای تخمیر فرآورده های لبنی مانند ماست استفاده می شوند و تعدادی از میکروب های خاص و مفید دستگاه گوارش، اثرات قدرتمند ضد بیماری زایی و ضد التهابی دارند.
این میکروب ها باعث ارتقای مقاومت بدن نسبت به انواع میکروب های بیماری زا در روده می شوند که خود می تواند به عنوان درمان و پیشگیری در برابر بروز بیماری های ناشی از رشد و تکثیر این میکروب های بیماری زا باشد.
فرآوردههای "پروبیوتیکی" حاوی باکتریهای مفیدی هستند که پس از مصرف در روده ساکن میشوند و اثرات مفیدی در سلامتی انسان برجای میگذارند.
اصطلاح "پروبیوتیک (probiotic)" که ریشه لاتین دارد، به معنی "برای زندگی" است و سازمان جهانی بهداشت، این اصطلاح را به "ارگانیسمهای زندهای" اطلاق میکند که در صورت مصرف به میزان لازم، اثرات "سلامتزایی" موثری برای میزبان خود دارند.
پروبیوتیک، بهعنوان صفت مواد غذایی حاوی این باکتریها هم بهکار میرود.
در واقع پروبیوتیکها به دو صورت مصرف میشوند:
1- به صورت مکملهای غذایی به شکل پودر، شربت یا قرص
2- به صورت مواد غذایی غنی شده با پروبیوتیکها؛ مثلا اگر در تولید هرگونه فرآورده لبنی تخمیری مانند ماست، از باکتریهای پروبیوتیکی استفاده شود، محصول حاصل را پروبیوتیک مینامند.
ماست یک غذای سنتی و پُرمصرف است که حاوی مقادیر قابل توجهی از پروبیوتیک ها است. برای تولید ماست از باکتری های "لاکتیک اسید" استفاده می شود که باعث تخمیر شیر و تبدیل قند لاکتوز به اسید لاکتیک می شوند.
توسعه کاربرد پروبیوتیک ها به منظور تعدیل ترکیب میکروبی دستگاه گوارش، دیدگاه های جدیدی را در مورد نقش آنها در سلامت و پیشگیری از بیماری ها ارائه کرده است.
مطالعات زیادی اثرات مفید و درمانی آنها را بر سلامت روده انسان نشان داده اند. در اینجا برخی از مهم ترین شواهد موجود در ارتباط با مصرف ماست و گونه های باکتری "لاکتیک اسید" مورد استفاده برای فرآیند تخمیر شیر و اثرات ارزشمند درمانی و سلامت آنها را به خصوص در ارتباط با عملکرد دستگاه گوارش و پیشگیری از بیماری ها از نظر خواهیم گذراند.
ترکیب مواد مغذی ماست همان ترکیب مواد مغذی شیر است که تحت تاثیر نوع و مدت تخمیر و نوع میکروب های به کار رفته کمی تغییر یافته است.
اصولا فرآیند تخمیر باعث کاهش ویتامین های شیر در مقایسه با املاح آن می شود، زیرا ویتامین ها نسبت به تغییر عوامل محیطی بسیار حساس تر از املاح هستند.
مهم ترین عوامل موثر حین تخمیر که منجر به کاهش ویتامین ها می شوند، شامل: حرارت و پاستوریزاسیون، اولترافیلتراسیون، هم زدن و شرایط اکسیداتیو هستند. به علاوه نوع کشت میکروبی به کار رفته برای تخمیر نیز بر کاهش مقدار ویتامین های شیر مؤثر است.
گونه های باکتری "لاکتیک اسید" برای رشد و تکثیر به ویتامین های گروه B نیاز دارند که مهم ترین آنها B12 است. برخی از گونه ها نیز قادر به سنتز B12 هستند. بنابراین، انتخاب دقیق گونه های باکتری به کار رفته برای تخمیر می تواند عامل مهمی در جهت پیشگیری از کاهش قابل توجه B12 در محصول نهایی باشد.
لبنیات تنها منبع تامین کننده قند لاکتوز هستند. پیش از انجام تخمیر، مقدار لاکتوز در شیر تقریبا 5 درصد است. باکتری "لاکتیک اسید" باعث تبدیل قند لاکتوز به اسید لاکتیک می شوند. لذا خاصیت اسیدی ماست از شیر بیشتر است.
به همین دلیل افرادی که دچار بیماری "عدم تحمل لاکتوز" هستند، ماست را بهتر از شیر تحمل می کنند.
معمولاً، مقدار پروتئین در ماست های کارخانه ای بیشتر از شیر است، زیرا در طی تهیه ماست به منظور ایجاد قوام بیشتر، مقداری شیر خشک بدون چربی نیز به ماست اضافه می شود. این اعتقاد وجود دارد که پروتئین ماست بسیار راحت تر از شیر هضم می شود، زیرا باکتری های تخمیر کننده، مراحل اولیه هضم پروتئین را انجام می دهند.
با افزایش زمان نگهداری ماست، هضم پروتئین آن بیشتر خواهد شد. به هنگام تخمیر شیر هم حرارت و هم تولید اسید منجر به دلمه شدن کازئین شیر می شود. این شرایط قابلیت هضم پروتئین را به شدت افزایش می دهد. بنابراین، پروتئین های ماست در مقایسه با شیر از کیفیت زیستی بسیار بالایی برخوردار هستند.
چربی های شیر نیز در طی تخمیر دچار تغییر می شوند. نشان داده شده است که غلظت اسید لینولئیک کنژوگه در ماست بیشتر از شیر است. این اسید چرب خاصیت تحریک سیستم ایمنی و ضد سرطانی دارد. در یک مطالعه جدید در مورد سرطان پستان و روده ، اثرات این اسید چرب بر مهار تکثیر سلول های سرطانی مشاهده شده است.
ماست منبع خوب کلسیم و فسفر است. در واقع ماست، شیر، پنیر و سایر فرآورده های لبنی فراهم کننده بخش اصلی نیاز به کلسیم در رژیم غذایی روزانه ما هستند.
به دلیل اسیدیته بیشتر ماست، کلسیم و منیزیم آن بسیار راحت تر از شیر جذب می شوند. بنابراین برای زنان در سنین یائسگی که بسیار در معرض خطر اختلالات استخوانی و پوکی استخوان هستند، ماست و سایر لبنیات منبع غذایی بسیار مهم برای کلسیم هستند. همچنین، اسیدیته بالای ماست باعث خواهد شد اثر فیتات در کاهش جذب کلسیم و سایر عناصر دو ظرفیتی نیز کم شود.
ترکیب میکروبی روده
لاکتوباسیل ها یکی از میکروب های موجود در ترکیب میکروبی روده کوچک و بزرگ هستند. توانایی پیشگیری از رشد باکتری های بیماری زا در روده از مهم ترین خواص لاکتوباسیلوس هاست. اما برای اینکه لاکتوباسیلوس ها توانایی پیشگیری از رشد باکتری های بیماری زا را داشته باشند، بایستی توانایی سازگاری با محیط روده میزبان را پیدا کنند و بتوانند در دستگاه گوارش برای مدت طولانی زنده بمانند.
بقای باکتری "لاکتیک اسید" تحت تاثیر اسیدیته معده، تماس با آنزیم های گوارشی و نمک های صفراوی است. از طرفی گونه های مختلف باکتری "لاکتیک اسید" از توانایی متفاوتی برای بقا در محیط دستگاه گوارش برخوردار هستند.
پاسخ های ایمونولوژیک روده
بافت لنفوئید بخش مخاطی دستگاه گوارش، اولین خط دفاعی در برابر میکروب های بیماری زای خورده شده محسوب می شود. مطالعات نشان داده اند که باکتری "لاکتیک اسید" منجر به ارتقای عملکرد ایمونولوژیک بافت لنفوئید دستگاه گوارش می شوند. ایجاد اسیدیته پایین، تولید اسیدهای ارگانیک، دی اکسید کربن، پراکسید هیدروژن (به عنوان عامل کشنده باکتری ها)، اتانول، مصرف مواد مغذی و رقابت برای فضای فیزیکی توسط این باکتری ها، از عوامل موثر در این رابطه هستند. همچنین، مطالعات نشان داده اند که مصرف خوراکی باکتری "لاکتیک اسید" از طریق ماست، موجب افزایش ترشح ایمونوگلوبولین A و افزایش تعداد سلول های ترشح کننده آن در روده کوچک موش شده است که این ویژگی نیز وابسته به مقدار مصرف بوده است. ایمونوگلوبولین A نقش اساسی در کنترل باکتری های بیماری زا در روده دارد.
دکتر محمد رضا وفا- متخصص تغذیه و رژیم درمانی
استادیار دانشگاه علوم پزشکی ایران
زمانی که با واژۀ هنر، روبهرو میشویم، مفهوم زیبایی به ذهن انسان خطور میکند. این زیبایی، به مبدأ و منشأ اصلی خود بر میگردد، یعنی خداوندی که خود، هنرمند است و زیباییهای فراوانی را در جهان خلقت و البته در بشرِ پُر رمز و راز نهفته است.
رنگآمیزی طبیعت و فرصت حیات و زندگی دادن به انسانها، از هنرمندیهای این خالق تواناست. آری، زندگی، خود هنر است، اگر چه هنرهای دیگر میتوانند رنگ و بویی تازه و جانی دوباره به آن ببخشند.
جای هنر در زندگی کجاست؟ بیشتر ما، هنر را محدود به یکسری موضوعات خاص میدانیم، مثلاً نقاشی،سینما
امّا میتوان هنرمندانه زندگی کرد و مانند هنرمند که به رنگ و تصویرها جان تازهای میبخشد، ما هم با گذشت و بخشش، به زندگیمان جان تازهای بدهیم و برای بهبودی روابط و کسب موفّقیت، از آن بهره بگیریم.
بخشش به معنای حقیقی، یعنی رهایی از آزارهایی که باعث رنج و آزردن ما شده است، مثل: رها کردن نفرتی که در درون ما وجود دارد و حال ناخوشایندی به ما میدهد.
بخشیدن، به مفهوم فراموشی و چشمپوشی نیست ،زیرا انسان نمیتواند هیچ چیز را از حافظه ی خود پاک کند ، بلکه تنها میتواند ببخشد و رها کند. گذشت، هنر والای عقل است. برای رسیدن به آن، ابتدا باید خود را بشناسیم و توان بخشیدن خود را داشته باشیم، تا بتوانیم از بداندیشی و سوءظن نسبت به شخصی که ما را آزار داده است، رها شویم. اغلب ما، بخشش را کاری سخت و دشوار میپنداریم، امّا برای راحت بخشیدن، لازم است بدانیم که هیچ انسانی کامل نیست و همۀ آدمیان، ممکن است در طول زندگی، دچار اشتباهات فراوانی شوند که برای رهایی و رسیدن به آزادی، گذشت و بخشش را میطلبد.
گاهی اوقات حس میکنیم که احساسات ناخوشایند ما، موجّه نیستند و یا از این که آنان را تأیید کنیم، هراس داریم ،در صورتی که زمانی قادر به بخشیدن هستیم که احساسات ناخوشایند خود را موجّه کنیم و اجازه دهیم رنجی را که برای آن بخشیدن لازم است، و نشئت گرفته از احساسات ناخوشایند ماست، احساس کنیم. البته اوج بخشیدن، زمانی تحقّق میپذیرد که هر دو طرف (طرف آزاردیده و خطاکننده)، این عمل را انجام دهند.
گذشت، بدون شک، واقعیتهای مثبتی را در زندگی فردِ بخشنده در بر دارد. بخشش و گذشت، هنری است که هر فرد با اختیار کامل، آن را انجام میدهد. هر انسانی که عمل معجزهآسای بخشیدن را انجام میدهد، هنری را میآفریند که به واسطه ی آن، از رنجی که سالهاست گرفتارش بوده (رنج جدایی و تنهایی) رها میشود و دوباره فرصتِ با هم بودن را به خود و طرف مقابل خود میدهد و چشمانش را رو به حقایق و صفات خوب آنان باز میکند،حقایقی را که نفرتش، مانع از دیدن آنها میشد. بنا بر این، اگر از این هنر والا، هر چند کم و به ندرت بهره جوییم، باز میتوانیم بگوییم: هنرمندیم.
منبع : مجله حدیث زندگی- با تلخیص